Έκτωρ Καππάτος Κουτρούμπας

Διαιτολόγος- Διατροφολόγος BSc, MSc

Συχνές ερωτήσεις και απαντήσεις

Ο διατροφολόγος – διαιτολόγος μεταφράζει τις επιστημονικές πληροφορίες γύρω από την διατροφή και το φαγητό σε πρακτικές συμβουλές, προκειμένου να βοηθήσει τους ανθρώπους να κάνουν αλλαγές στην διατροφή τους  για την πρόληψη και θεραπεία διαφορών ασθενειών.

Βάσει νόμου και στην Ελλάδα και στην Κύπρο οι μόνοι που μπορούν να προσφέρουν διαιτολογικές και διατροφικές συμβουλές είναι οι πτυχιούχοι διατροφολόγοι και διαιτολόγοι. Για να έχει κάποιος δικαίωμα να λάβει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος πρέπει να έχει ολοκληρώσει 4 χρόνια πανεπιστημιακών σπουδών. Οι διαιτολόγοι- διατροφολόγοι είναι το μοναδικό επάγγελμα που είναι σωστά εκπαιδευμένο και καταρτισμένο ώστε να έχει μια πλήρη εικόνα για την διατροφή. Μην εμπιστεύεστε την υγεία σας σε ανθρώπους που δεν έχουν άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και δεν γνωρίζουν την επιστήμη της διατροφής και διαιτολογίας.

Η πρώτη επίσκεψη στο γραφείο μας είναι πάντα η μεγαλύτερη σε διάρκεια, καθώς πρέπει να γίνει μια αναλυτική συλλογή δεδομένων σύμφωνα με το ιατρικό (ασθένειες) και διατροφικό ιστορικό (πρόσληψη τροφής) του ασθενούς, τις ανθρωπομετρικές μετρήσεις (βάρος, ΒΜΙ, ποσοστό λίπους) και τις εξετάσεις αίματος. Όλα τα παραπάνω θα αξιολογηθούν και θα συζητηθούν μαζί σας. Γίνεται συζήτηση για τα προβλήματα, τις ανησυχίες και τους στόχους που έχετε. Η πρώτη συνεδρία έχει διάρκεια περίπου μία ώρα.

Στο γραφείο μας θα γίνουν αναλυτικές μετρήσεις του ύψους, του βάρους, των περιφερειών μέσης και ισχύων,  καθώς και ανάλυση της σύστασης σώματος, δηλαδή των ποσοστών του σωματικού λίπους, της μυϊκής μάζας και της κατανομής των υγρών για την ύπαρξη οιδήματος. Εάν το επιθυμείτε μπορεί να γίνει και μέτρηση του βασικού μεταβολισμού, με λεπτομερή εξήγηση της μέτρησης που θα προκύψει, καθώς και σύγκριση της μέτρησης αυτής σε σχέση με το γενικό πληθυσμό (π.χ. ο βασικός μου μεταβολισμός είναι 10% μειωμένος σε σχέση με τους περισσοτέρους ανθρώπους του ίδιου φύλου και της ίδιας ηλικίας). Επίσης θα αναζητηθούν τα πιθανά αίτια των αποτελεσμάτων και θα σχεδιαστούν παρεμβάσεις που μπορούν να βοηθήσουν.

Η συχνότητα των επισκέψεων ποικίλει ανάλογα με την περίπτωση. Ένας άνθρωπος που θέλει να μειώσει το βάρος του κατά 5 κιλά και θέλει να μάθει να τρέφεται σωστά, μια επίσκεψη ανά δύο εβδομάδες μπορεί να είναι επαρκής. Άλλες πιο σοβαρές περιπτώσεις, ειδικά κλινικής διατροφής, μπορεί να απαιτούν εβδομαδιαία παρακολούθηση, ιδιαίτερα στην αρχή. 

Η πρώτη συνεδρία έχει διάρκεια περίπου μία ώρα και είναι η μεγαλύτερη. Οι επόμενες συνεδρίες έχουν διάρκεια περίπου 45 λεπτά.

Η συνεδρία μέσω του διαδικτύου, δεν διαφέρουν σε θεραπευτικό αποτέλεσμα από την κλασική συνάντηση για ατομική συνεδρία στο γραφείο του ειδικού. Και εδώ ο διατροφολόγος εφαρμόζει με τον ίδιο τρόπο τις επιστημονικές του γνώσεις και τεχνικές. Ακολουθεί επίσης τον κώδικα δεοντολογίας, το απόρρητο και τη θεραπευτική συμμαχία και συνεργασία.

Η ανάλυση της σύστασης σώματος γίνεται με ένα εξειδικευμένο μηχάνημα υψηλής ακρίβειας με την μέθοδο της βιοηλεκτρικής εμπέδησης (ΒΙΑ). Ανεβαίνετε στο μηχάνημα και ακουμπάτε στα ηλεκτρόδια τα όποια  διαπερνούν το ανθρώπινο σώμα με ασφαλές χαμηλής  τάσης ηλεκτρικό ρεύμα. Μετά από λίγα δευτερόλεπτα έχουμε αναλυτική εικόνα του σωματικού λίπους, της μυϊκής μάζας, της κατανομής αυτών των δύο και της κατανομής των σωματικών υγρών και πολλών άλλων μετρήσεων.

Βασικός μεταβολισμός ηρεμίας είναι η ελάχιστη ενέργεια που δαπανάται για την διατήρηση των ζωτικών λειτουργιών σε κατάσταση ηρεμίας. Τέτοιες λειτουργίες είναι τα χτυπήματα της καρδιάς, η λειτουργία του εγκεφάλου και η διατήρηση της θερμοκρασίας.

Εάν ο βασικός μεταβολισμός ηρεμίας σας είναι 2000 θερμίδες/ημέρα αυτό σημαίνει πως, εάν καθόσασταν όλη την ημέρα ξαπλωμένοι χωρίς να κουνηθείτε καθόλου, χωρίς να φάτε και σε απόλυτη ηρεμία, τότε ο οργανισμός θα δαπανούσε 2000 θερμίδες για να διατηρήσει τις βασικές του λειτουργίες.

Ο βασικός μεταβολισμός δεν περιλαμβάνει την κατανάλωση τροφής, την άθληση και την κίνηση στα απλά και καθημερινά πράγματα. Όλες αυτές οι δραστηριότητες δαπανούν θερμίδες επιπλέον από τον βασικό μεταβολισμό ηρεμίας.

Ο βασικός μεταβολισμός ηρεμίας είναι το πλέον μη μεταβλητό κομμάτι των ενεργειακών μας αναγκών και ταυτόχρονα αυτό που έχει την μεγαλύτερη επίδραση ποσοστιαία στην ενεργειακή δαπάνη. Επειδή είναι το πιο σταθερό και το πιο βασικό μέρος των ενεργειακών μας δαπανών είναι σημαντικό να το γνωρίζουμε με ακρίβεια.

Ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) είναι μια μέτρηση του λόγου του ύψους / βάρους στο τετράγωνο για τους ενήλικες και βοηθά στην κατηγοριοποίησή τους σε ομάδες ως προς τον βαθμό παχυσαρκίας. Είναι η πιο απλή κατηγοριοποίηση του βάρους, ως προς την ακρίβεια σε αθλητές εγκύους γυναίκες που θηλάζουν κ.τ.λ.

ΔΜΣ = βάρος(kg) / (ύψος)2 (m2)

Μετά την πρώτη συνεδρία, αφού ο διαιτολόγος έχει συλλέξει πολλά δεδομένα και έχετε συζητήσει μαζί του τους στόχους της θεραπευτικής συμμαχίας σας, σχεδιάζεται ένα πρόγραμμα διατροφής ή δίνονται συγκεκριμένες συμβουλές, αποκλειστικά για τις δικές σας ανάγκες και τους στόχους  σας. Λαμβάνει υπόψη τα φαγητά που σας αρέσουν, το πρόγραμμα ζωής που έχετε, τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζετε και τους στόχους που έχουν οριστεί.

Η ενσυνείδητη διατροφή είναι μια τεχνική που σας βοηθά να αποκτήσετε τον έλεγχο των διατροφικών σας συνηθειών. Η ενσυνειδητότητα είναι μια τεχνική που σας βοηθάει να αναγνωρίζετε τα συναισθήματα και τις σωματικές αισθήσεις. Είναι ιδιαίτερα σημαντική για τους ανθρώπους που έχουν τάση στη συναισθηματική κατανάλωση φαγητού (έχω άσχημη διάθεση, ας φάω κάτι) και τους ανθρώπους που ταλαιπωρούνται χρόνια από δίαιτες και παίρνουν και χάνουν κιλά συνεχόμενα. Έχει αποδειχθεί από πολλές μελέτες ότι προάγει την απώλεια βάρους, μειώνει την υπερφαγία και σας βοηθά να αισθάνεστε καλύτερα. Δεν έχει καμία σχέση με την κλασσική μέθοδο του διαιτολογίου.

Κάποιες βασικές αρχές είναι:

  • Η κατανάλωση του φαγητού με αργό ρυθμό
  • Η αποφυγή των περισπασμών, όπως το κινητό την ώρα που τρώμε
  • Η κατανόηση της διαφοράς αληθινής και συναισθηματικής πείνας
  • Ο σωστός προγραμματισμός υγιών γευμάτων και επιλογών.

Η συμβουλευτική για την τροποποίηση της διαιτητικής συμπεριφοράς συνίσταται  σε κάποιες τεχνικές και εργαλεία που σκοπό έχουν την υλοποίηση μιας σύστασης. Για παράδειγμα όλοι ξέρουν πως πρέπει να τρώνε 5 φρούτα και λαχανικά ανά ημέρα αλλά λίγοι το κάνουν. Η συμβουλευτική για την τροποποίηση της διαιτητικής σας συμπεριφοράς θα σας βοηθήσει να υλοποιήσετε τις προτάσεις και τους στόχους που έχετε συμφωνήσει με το διαιτολόγο.

Αναλόγως τη διατροφική διαταραχή ο διαιτολόγος μπορεί να βοηθήσει μέσα από την διατροφική συμβουλευτική και τη διατροφική εκπαίδευση να αποκτήσετε μια υγιή σχέση με το φαγητό και με το σώμα σας.

Η δίαιτα LOW -FODMAPs είναι ένα ειδικό διατροφικό πλάνο για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του ευερέθιστου εντέρου, μιας πολύ συχνής λειτουργικής διαταραχής που αποδεδειγμένα δυσχεραίνει την ποιότητα της ζωής των ανθρώπων που την βιώνουνε. Το διατροφικό πλάνο θα περιορίσει την κατανάλωση τροφίμων, τα οποία περιέχουν κάποια συστατικά που αποδεδειγμένα προκαλούν γαστρεντερικές επιπλοκές. Η δίαιτα αυτή μπορεί να εφαρμοστεί για 6-8 εβδομάδες. Το 75% των ασθενών βλέπουν θεαματικές βελτιώσεις και μαθαίνουν να αναγνωρίζουν τα τρόφιμα που τους ενοχλούν.

Ευρήματα από μελέτες έδειξαν πως ένας από τους βασικότερους παράγοντες για την εμφάνιση των χρόνιων νοσημάτων και της θνησιμότητας είναι η ανεπαρκής διατροφή (suboptimal diet).

Το 2017 περίπου 11 εκατομμύρια άνθρωποι παγκόσμιως, όσο ο πληθυσμός της Ελλάδας, έχασαν τη ζωή τους λόγω διατροφικών αιτίων.

Τέτοιοι παράγοντες είναι:

Διατροφή υψηλή σε αλάτι

Διατροφή χαμηλή σε φρούτα και λαχανικά

Διατροφή χαμηλή σε φυτικές ίνες

Η διατροφή είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες πρόληψης και θεραπείας των χρόνιων νοσημάτων και της θνησιμότητας. Αν όλοι οι άνθρωποι είχαν πρόσβαση σε  διαιτολογικές συμβουλές και εφάρμοζαν κάποιες στοιχειώδεις αρχές στην διατροφή τους, πολλές ασθένειες και θάνατοι θα μπορούσαν να προληφθούν παγκοσμίως. Ο ρόλος του διαιτολόγου στο σύστημα υγείας αναβαθμίζεται συνεχώς.

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Διατροφικές συμβουλές για καλύτερη υγεία

Το μηνιαίο Διατροφή και Υγεία newsletter περιλαμβάνει νέα από τον χώρο της επιστήμης της διατροφολογίας, πληροφορίες και διατροφικές συμβουλές.