Ανάλυση σύστασης σώματος

Ανάλυση σύστασης σώματος - Λιπομέτρηση

Η λιπομέτρηση ή η ανάλυση της σύστασης σώματος είναι μια μέτρηση η οποία μας επιτρέπει να προσδιορίσουμε τα ποσοστά του λίπους, την άλιπη μυϊκή μάζα και τα ποσοστά ενυδάτωσης του σώματος μας. Η μέτρηση του βάρους δεν είναι αρκετή για να αξιολογήσουμε την υγεία ενός ατόμου, διότι δεν γνωρίζουμε αν αυτά τα κιλά προέρχονται από λίπος ή αυξημένη μυϊκή μάζα.

Παράδειγμα

Οι δύο παρακάτω άντρες έχουν ίδιο ύψος, ίδια κιλά και ίδια ηλικία. Έχουν τελείως διαφορετικό ποσοστό μυϊκής μάζας και ποσοστό σωματικού λίπους. Ο κίνδυνος για την υγεία ενός ανθρώπου αυξάνεται όταν έχει υψηλά ποσοστά σωματικού λίπους και/ή χαμηλή μυϊκή μάζα.

Σε ποιους απευθύνεται η μέτρηση της σύστασης σώματος;

Η μέτρηση της ανάλυσης της σύστασης σώματος είναι απαραίτητη σε ανθρώπους που:

Γυμνάζονται συστηματικά (αθλούμενοι, αθλητές).
Έχουν κάνει πολλές δίαιτες στο παρελθόν (yoyo effect).
Σε περιπτώσεις μετά από ατύχημα και παρατεταμένο διάστημα ακινησίας.
Σε χρόνιες ασθένειες οι οποίες έχουν σοβαρή φλεγμονή.
Σε ανθρώπους που έχουν φυσιολογικά κιλά, αλλά έχουν χαμηλά επίπεδα άσκησης και χαμηλής ποιότητας διατροφή.

Γιατί μας ενδιαφέρουν τα ποσοστά σωματικού λίπους ;

Το σωματικό λίπος είναι απαραίτητο για την φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού μας, όπως η υποστήριξη του αναπαραγωγικού και ορμονικού συστήματος. Όταν τα ποσοστά σωματικού λίπους υπερβαίνουν τα φυσιολογικά όρια (Α: 25% Γ:35%), τότε το άτομο κατηγοριοποιείται ως υπέρβαρο ή παχύσαρκο. Αυτό σημαίνει πως ο αυξημένος λιπώδης ιστός αυξάνει τον κίνδυνο για την εμφάνιση πολλών ασθενειών. Στην Ελλάδα παρατηρούνται υψηλά ποσοστά παχυσαρκίας στα παιδιά και στους ενήλικες, που πολλές φορές ξεπερνάνε το 30%, κάνοντας την χώρα μας πρωταθλήτρια στην παιδική παχυσαρκία.

Πως μετράται η σύσταση σώματος Tanita MC-780;

Ο πολυσυχνοτικός λιπομετρητής TANITA-780 λειτουργεί βάσει της μεθόδου της βιοηλεκτρικής εμπεδησης (BIA). Η μέθοδος της ΒΙΑ βασίζεται στο γεγονός ότι η άλιπη μάζα σώματος, η οποία περιέχει μεγάλη ποσότητα υγρών και ηλεκτρολυτών, είναι καλός αγωγός του ηλεκτρικού ρεύματος (μικρή αντίσταση), ενώ ο λιπώδης ιστός κακός αγωγός (μεγάλη αντίσταση). Η ΒΙΑ είναι εύκολη, ακριβής και μη επεμβατική μέθοδος. Ο εξεταζόμενος ανεβαίνει στην ΒΙΑ με γυμνά πόδια και πιάνει τις χειρολαβές, όπου υπάρχουν 2 ηλεκτρόδια σε κάθε άκρο, άρα 8 συνολικά (2 ανά πόδι και χέρι). Από κάθε ηλεκτρόδιο περνάει ασφαλές, χαμηλής τάσης ηλεκτρικό ρεύμα. Ανάλογα την αντίσταση που βρίσκει το ηλεκτρικό ρεύμα στο σώμα (υψηλής ή χαμηλής τάσης) προσδιορίζονται τα ποσοστά σωματικού λίπους και άλιπης σωματικής μάζας.

Είναι ακριβές μηχάνημα η TANITA MC-780;

Η μέθοδος της ΒΙΑ για τον προσδιορισμό του ποσοστού του σωματικού λίπους είναι η πιο ακριβής που υπάρχει στην κλινική πράξη. Υπάρχουν μέθοδοι που είναι πιο ακριβείς, αλλά χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την έρευνα. Τα μηχανήματα που χρησιμοποιούν την μέθοδο της BIA δεν είναι όμοια ως προς την ακρίβεια και την επαναληψιμότητα τους, καθώς δεν περιέχουν τις ίδιες συχνότητες, ούτε οι αλγόριθμοι τους βασίζονται σε πολυετείς μελέτες. Ο κορυφαίος πολυσχνοτικός αναλυτής της TANITA MC-780 που έχουμε στο γραφείο μας έχει σχεδιαστεί βάσει χρόνιων ερευνών από πολλά ερευνητικά ιδρύματα σε διάφορες χώρες και θεωρείται ως ο κορυφαίος της αγοράς για την ανάλυση της σύστασης σώματος.

Τι μετράμε με την μέτρηση της ανάλυσης σώματος της TANITA MC-780 ;

Βάρος
Συνολικό ποσοστό λίπους (%) στο σώμα και σε 5 διαφορετικά τμήματα (κορμός, δεξί χέρι, αριστερό χέρι, δεξί πόδι, αριστερό πόδι) με μεγάλη ακρίβεια και επαναληψιμότητα μέτρησης.
Συνολική λιπώδη μάζα (kg) στο σώμα και σε 5 διαφορετικά τμήματα του σώματος
Κατανομή λιπώδους ιστού μεταξύ των άκρων του σώματος (σωματότυπος)
Συνολική άλιπη μάζα (kg) και ποσοστό (%) στο σώμα και σε 5 διαφορετικά τμήματα του σώματος με μεγάλη ακρίβεια και επαναληψιμότητα μέτρησης.
Συνολική μυϊκή μάζα(kg) και σε 5 διαφορετικά τμήματα του σώματος.
Ισορροπία και διαβάθμιση μυϊκής μάζας και πρωτεΐνης σε 5 διαφορετικά τμήματα του σώματος για αξιολόγηση της προόδου της μυϊκής μάζας συνολικά στο σώμα αλλά και ανά τμήμα και της μυϊκής επίδοσης.
Συνολικά υγρά σώματος (TBW Kg) για την αξιολόγηση πιθανού οιδήματος, φλεγμονής και την ύπαρξη αφυδάτωσης.
Ενδοκυττάριο (ICW) και εξωκυττάριο (ECW) υγρό και ο λόγος των δύο ECW/ICW. Η αναλογία του ECW/ICW είναι η αντανάκλαση της σύστασης σώματος, του τρόπου ζωής και της υγείας. Η αναλογία αυτή μας δίνει στοιχεία για την φύση των κατακρατήσεων, δηλαδή αν οφείλονται στην άσκηση ή αν οφείλονται σε υπερβολική κατανάλωση αλατιού, σε φλεγμονή, σε αύξηση του λιπώδους ιστού ή σε κάποια σοβαρότερη αιτία, όπως η νεφρική ανεπάρκεια.
Γωνία Φάσης (Phase angle), η οποία είναι δείκτης της κυτταρικής μάζας και κυτταρικής λειτουργικότητας.

Αύξηση της γωνίας φάσης θα μπορούσε να σημαίνει αύξηση της μυϊκής μάζας (μάζας κυττάρων), μείωση των υγρών (αποκατάσταση σαρκοπενίας ή τραυματισμού, ανάκαμψη από λοίμωξη ή από αφυδάτωση) ή απώλεια λίπους.

Μείωση της γωνίας φάσης θα μπορούσε να σημαίνει απώλεια μυϊκής μάζας, αύξηση των υγρών (π.χ. φλεγμονή ή λοίμωξη, αύξηση λίπους) και ύπαρξη χρόνιας νόσου.

Σημασία της γωνίας φάσης: τα τελευταία χρόνια αποδεικνύεται πως είναι ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία για την αξιολόγηση της σύστασης σώματος, της πρόγνωσης της πορείας των συμπτωμάτων και της θνητότητας σε ανθρώπους με παθολογικές καταστάσεις, όπως ο καρκίνος, η σοβαρή παχυσαρκία, η καρδιακή ανεπάρκεια, οι σοβαρές διαταραχές των νεφρών, του ήπατος, οι περιπτώσεις χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ), η καχεξία και η σαρκοπενία (ESPEN guidelines).

Οστική μάζα. Η επίτευξη της μέγιστης οστικής μάζας ολοκληρώνεται περίπου στα 25- 30 έτη. Αφού επιτευχθεί η κορύφωση της οστικής μάζας παραμένει σταθερή έως την ηλικία των 40 ετών. Μετά από την ηλικία αυτή παρατηρείται μία αργή και σταδιακή μείωση. Πολύ σημαντικός παράγοντας στην διατήρηση της σκελετικής υγείας και της οστικής μάζας είναι η σωστή διατροφή και η συστηματική φυσική δραστηριότητα.
Σπλαχνικό λίπος (Kg). Είναι το λίπος που περιβάλλει τα ζωτικά όργανα στην περιοχή της κοιλίας γύρω από το στομάχι. Με την βοήθεια της μέτρησης αυτής και με την μέτρηση της περιμέτρου της μέσης αξιολογείται η κατανομή του λίπους στο σώμα και η προδιάθεση και ο κίνδυνός για τα μεταβολικά και καρδιαγγειακά νοσήματα.
Μεταβολική ηλικία εξεταζόμενου. Η λειτουργία αυτή υπολογίζει τον Βασικό Μεταβολισμό του εξεταζόμενου, χρησιμοποιώντας ειδικούς αλγόριθμους που αξιολογούν το βασικό μεταβολισμό του εξεταζόμενου σε σχέση με άτομα ίδιας ηλικίας και φύλου.

Εάν η μεταβολική ηλικία είναι υψηλότερη από την πραγματική ηλικία, υπάρχει μία ένδειξη ότι ο μεταβολικός ρυθμός του ατόμου είναι χαμηλότερος σε σχέση με τους συνομήλικους του. Η σωστή διατροφή και η συστηματική άσκηση συμβάλλουν στην διαμόρφωση υγιούς μυϊκού ιστού και κατ’ επέκταση στη βελτίωση της μεταβολικής ηλικίας.

Η μεταβολική ηλικία μέσω της TANITA 780 είναι μια προσεγγιστική μέτρηση για την συνολική υγεία και την πρόοδο του εξεταζόμενου που λαμβάνει υπόψη το βασικό μεταβολισμό, την ηλικία και την άλιπη μυϊκή μάζα. Η ακριβής μέτρηση του Βασικού Μεταβολισμού ηρεμίας σε αληθινό χρόνο μπορεί να γίνει μόνο με το μηχάνημα της τελευταίας τεχνολογίας: MetaCheck 7100. Μάθετε >ΕΔΩ< περισσότερα

Πως να προετοιμαστούμε για την μέτρηση (πρωτόκολλο);

Για να διασφαλίσουμε τη μέγιστη δυνατή αξιοπιστία στη μέτρηση, ιδανικά θα πρέπει να τηρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

Αποφυγή έντονης άσκησης 12 ώρες πριν τη μέτρηση
Αποφυγή κατανάλωσης αλκοόλ και καφεΐνης 8 ώρες πριν τη μέτρηση
Αποφυγή κατανάλωσης τροφίμων και υγρών για τουλάχιστον 3 ώρες πριν τη μέτρηση
Η μέτρηση να μην γίνεται σε ημέρα περιόδου για τις γυναίκες
Επαναληπτικές μετρήσεις ιδανικά την ίδια ώρα της ημέρας για τον ίδιο εξεταζόμενο
Καλό είναι να υπάρξει ούρηση πριν από τη μέτρηση
Ο εξεταζόμενος δεν πρέπει να φορά μεταλλικά αντικείμενα που έρχονται σε επαφή με το δέρμα, καθώς είναι αγωγοί ηλεκτρικού ρεύματος και αλλοιώνουν τα αποτελέσματα (π.χ. ρολόγια, σκουλαρίκια, βραχιόλια, piercing, ζώνες, σουτιέν με straps και κοσμήματα).

Σε ποιες περιπτώσεις δεν πρέπει να κάνουμε ανάλυση σύστασης σώματος ;

Απαγορεύεται να γίνει μέτρηση όταν υπάρχει βηματοδότης, απινιδωτής και αντλία ινσουλίνης.

Καλό είναι να αποφεύγεται η μέτρηση όταν υπάρχουν οι παρακάτω περιπτώσεις:

μεταλλικό αντικείμενο στο σώμα (λάμα),
όταν υπάρχει κάποιος σοβαρός ακρωτηριασμός
στην περίοδο της εγκυμοσύνης
σε περιπτώσεις οιδήματος ή αφυδάτωσης

Πως βλέπω τα αποτελέσματα των μετρήσεων μου;

Τα αποτελέσματα της μέτρησης εμφανίζονται στην οθόνη της συσκευής και ταυτόχρονα στην οθόνη της τηλεόρασης ώστε να τα βλέπετε καθαρά. Οι μετρήσεις εξηγούνται αναλυτικά σχετικά με τη σημασία τους για τη συνολική υγεία σας, την πρόοδο σας και τους στόχους σας. Όλες οι μετρήσεις συγκρίνονται βάσει των μέσων όρων της ηλικίας σας και του φύλου σας. Ο εξεταζόμενος λαμβάνει τις μετρήσεις σε εκτυπωμένο έγγραφο στα Ελληνικά και ο εξεταζόμενος την παίρνει μαζί του για να αξιολογεί την πορεία του στο χρόνο.

Εικόνα 2 Παθολογικές περιπτώσεις που είναι χρήσιμη η βιοηλεκτρική εμπέδηση (Obuchowska, Aleksandra et al 2021).

Παράδειγμα της αναλυτικής αναφοράς από την TANITA-780

Επίδειξη της εύκολης, άνετης και ακριβούς μέτρησης με την TANITA 780

Πηγές

Obuchowska, Aleksandra et al. “The Possibility of Using Bioelectrical Impedance Analysis in Pregnant and Postpartum Women.” Diagnostics (Basel, Switzerland) vol. 11,8 1370. 30 Jul. 2021, doi:10.3390/diagnostics11081370