Μέτρησή Βασικού μεταβολισμού

Μέτρηση Βασικού Μεταβολισμού

Μέτρηση Βασικού Μεταβολισμού με το τελευταίας τεχνολογίας MetaCheck 7100

Τι είναι ο βασικός μεταβολισμός;

Ο μεταβολισμός είναι το σύνολο των διεργασιών που συντελούνται στο ανθρώπινο σώμα κάθε στιγμή ανάλογα με την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το ανθρώπινο σώμα.

Για τους περισσότερους η λέξη μεταβολισμός αναφέρεται στον βασικό μεταβολισμό ηρεμίας (RMR).

Η συνολική ημερήσια ενεργειακή δαπάνη καθορίζεται από 3 βασικούς παράγοντες:

Το βασικό μεταβολισμό ηρεμίας (RMR), δηλαδή την ελάχιστη ενέργεια που δαπανάται για την διατήρηση των ζωτικών λειτουργιών σε κατάσταση ηρεμίας.
Τη θερμογεννετική επίδραση της τροφής, δηλαδή τις θερμίδες που καταναλώνονται για τη μάσηση, την κατάποση, την πέψη και την απορρόφηση της τροφής.
Τη θερμογεννετική επίδραση της άσκησης, δηλαδή τις θερμίδες που καταναλώνονται κατά τη φυσική δραστηριότητα, την προγραμματισμένη δηλαδή άσκηση και την κίνηση μέσα στην μέρα.

Ενεργειακές ανάγκες = Βασικός μεταβολισμός ηρεμίας (60-75%) + θερμογεννετική επίδραση της τροφής (10%) + φυσική δραστηριότητα (15-30%)

Ο βασικός μεταβολισμός ηρεμίας (RMR) είναι αρκετά διαφορετικός από άνθρωπο σε άνθρωπο καθώς διαφέρει ανά φύλο, μυϊκή μάζα, ηλικία και γονίδια.

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να γνωρίζουμε τις εξατομικευμένες ενεργειακές ανάγκες του βασικού μεταβολισμού που δαπανάει ο κάθε θεραπευόμενος, για την επιτυχία ενός προγράμματος διατροφής και την επίτευξη των διατροφικών στόχων.

Τι είναι ο βασικός μεταβολισμός ηρεμίας (RMR): Είναι η ελάχιστη ενέργεια που δαπανάται για την διατήρηση των ζωτικών λειτουργιών σε κατάσταση ηρεμίας.

Εάν ο βασικός μεταβολισμός ηρεμίας σας είναι 2000 θερμίδες/ημέρα αυτό σημαίνει πως, εάν καθόσασταν όλη την ημέρα ξαπλωμένοι χωρίς να κουνηθείτε καθόλου, χωρίς να φάτε και σε απόλυτη ηρεμία, τότε ο οργανισμός θα δαπανούσε 2000 θερμίδες για να διατηρήσει τις βασικές του λειτουργίες.

Τέτοιες λειτουργίες είναι τα χτυπήματα της καρδίας, η λειτουργία του εγκεφάλου και η διατήρηση της θερμοκρασίας.

Ο βασικός μεταβολισμός δεν περιλαμβάνει την κατανάλωση τροφής, την άθληση και την κίνηση στα απλά και καθημερινά πράγματα. Όλες αυτές οι δραστηριότητες δαπανούν θερμίδες επιπλέον από τον βασικό μεταβολισμό ηρεμίας.

Ο βασικός μεταβολισμός ηρεμίας είναι το πλέον μη μεταβλητό κομμάτι των ενεργειακών μας αναγκών και ταυτόχρονα αυτό που έχει την μεγαλύτερη επίδραση ποσοστιαία στην ενεργειακή δαπάνη. Επειδή είναι το πιο σταθερό και το πιο βασικό μέρος των ενεργειακών μας δαπανών είναι σημαντικό να το γνωρίζουμε με ακρίβεια.

Ο βασικός μεταβολισμός, όπως ειπώθηκε παραπάνω, καταλαμβάνει στους περισσότερους ανθρώπους το 60-75% των συνολικών τους ενεργειακών αναγκών.

Ο υπολογισμός του γίνεται με δύο τρόπους:

Εξισώσεις
Μέτρηση έμμεσης θερμιδομετρίας (MetaCheck 7100)

Οι εξισώσεις είναι η πιο απλή μέθοδος. Υπολογίζουν τον μεταβολισμό ηρεμίας προσθέτοντας την ηλικία, το ύψος και το φύλο. Βασίζονται στον υπολογισμό του βασικού μεταβολισμού ηρεμίας συμφώνα με μελέτες που έχουν γίνει σε κάποιους πληθυσμούς. Οι εξισώσεις μπορούν να έχουν μέγιστη ακρίβεια της τάξεως του 70% σε σχέση με την έμμεση θερμιδομετρία (MetaCheck 7100),

Η έμμεση θερμιδομετρία μετράει τον μεταβολισμό ηρεμίας σε ζωντανές συνθήκες με σπιρόμετρο (Metacheck 7100), μετρώντας τον όγκο του εισπνεόμενου οξυγόνου και του εκπνεόμενου διοξειδίου του άνθρακα. Έχει ακρίβεια της τάξεως του 98% και είναι μέθοδος Gold standard για την κλινική πράξη.

Ο βασικός μεταβολισμός ηρεμίας (RMR) είναι αρκετά διαφορετικός από άνθρωπο σε άνθρωπο, καθώς διαφέρει ανά φύλο, μυϊκή μάζα, ηλικία, φυλή και γονίδια.

Οι διακυμάνσεις σε ανθρώπους ιδίου φύλου και ηλικίας μπορεί να είναι μεγάλες. Το παρακάτω σχήμα μας δείχνει πως κάποιοι θεραπευόμενοι μπορεί να έχουν πραγματικές τιμές βασικού μεταβολισμού (RMR) εντελώς διαφορετικές από τον μέσο όρο.

Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να υπάρχουν αυξήσεις 175-200% ή μειωμένες στο 75% (με αυξημένες δηλαδή τάσεις παχυσαρκίας) από τον μέσο όρο και τις εξισώσεις.

Παράδειγμα: Αν ο μέσος όρος είναι οι 1000 θερμίδες RMR οι παραπάνω σπάνιες περιπτώσεις θα έχουν RMR 1750-2000 (175-200%) θερμίδες ή 750 θερμίδες (75%).

Pontzer H, Yamada Y, Sagayama H, et al. Daily energy expenditure through the human life course. Science. 2021;373(6556):808-812. doi:10.1126/science.abe5017

Η μέτρηση του βασικού μεταβολισμού ηρεμίας που δαπανάει το κάθε άτομο είναι καίριας σημασίας για τον σχεδιασμό και την επιτυχία ενός εξατομικευμένου προγράμματος διατροφής για την επίτευξη των διατροφικών στόχων.

Σε ποιους είναι απαραίτητη η εξέταση;

Σε όσους ακολουθούν δίαιτα αδυνατίσματος.
Σε ανθρώπους με πολλές αυξομειώσεις βάρους (yo-yo effect).
Σε άτομα που προσλαμβάνουν εύκολα βάρος, χωρίς αντικειμενικά να τρώνε πολύ.
Σε αθλητές και αθλούμενους.
Σε άτομα που πάσχουν από: υποθυρεοειδισμό, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και ασθένειες που έχουν χρόνια φλεγμονή.
Σε εγκυμονούσες και θηλάζουσες.

To Metacheck μετράει το Οξυγόνο που καταναλώνει ο οργανισμός και σύμφωνα με τον ρυθμό αυτόν υπολογίζει τις θερμίδες που δαπανά ο οργανισμός σε κατάσταση ηρεμίας.
Καθώς και την προτίμηση του οργανισμού στην καύση λίπους ή υδατανθράκων, δηλαδή τη μέτρηση του αναπνευστικού πηλίκου (RQ)

Το τεστ μεταβολισμού είναι σύντομο. Μπορεί να διεξαχθεί σε μόνο 10-20 λεπτά. Πριν από το τεστ είναι βασικό ο εξεταζόμενος να είναι σε κατάσταση ηρεμίας για 10-20 λεπτά.

Για να υπάρχει υψηλή ακρίβεια στην μέτρηση πρέπει ο εξεταζόμενος να έχει τηρήσει ένα συγκεκριμένο πρωτόκολλο.

Τι πρέπει να έχετε κάνει πριν την εξέταση ;

Να μην έχετε καταναλώσει τροφή ή υγρά με πολλές θερμίδες (πχ. milkshake) για τουλάχιστον 8 ώρες.
Να μην έχετε ασκηθεί τις προηγούμενες 4 ώρες με άσκηση μέτριας έντασης ή 14 ώρες πριν με άσκηση μεγάλης έντασης
Να μην έχετε καταναλώσει καφεΐνη τις προηγούμενες 4 ώρες
Να μην έχετε καταναλώσει νερό την προηγούμενη μισή ώρα
Να μην έχετε καπνίσει τις προηγούμενες 2 ώρες.
Να μην έχετε καταναλώσει αλκοόλ τις προηγούμενες 2 ώρες
Να γίνεται σε ημέρες και ώρες που είστε σε μια πιο χαλαρή ψυχολογική κατάσταση.

Ο καλύτερος χρόνος για να γίνει η εξέταση είναι το πρωί, όπως οι εξετάσεις αίματος.

Αναπαράσταση μέτρησης